Opnieuw berichten uit de martelkamer

De laatste lessen van het jaar verliepen in goede harmonie. Mijn trainer was toe aan zijn welverdiende vakantie tussen Kerst en Oudjaar. Een week rust.
Dit keer nam ik een kritisch artikel mee uit NRC met de prikkelende kop ‘Voor niks bewegen en mediteren’. Strekking in het kort: je leefstijl (eten, bewegen, ontspannen) is maar beperkt van invloed op je cognitieve en fysieke prestaties. Of je gezond van lijf en leden bent wordt door vele factoren bepaald, zoals erfelijke aspecten. Of je gezond oud wordt heb je niet volledig zelf in de hand. Een gezonde leefstijl is verstandig, maar gezondheid is niet 100 procent maakbaar.

Dat komt hard aan bij mijn personal trainer Tonnie Barberio. Haalt de Amerikaanse studie in een keer zijn principes onderuit? Hij geeft zich niet in een keer gewonnen: bewegen moet. Dat is de basis voor een gezond lijf en een vitaal brein. Dagen later stuurt hij mij een appje van prof. Erik Scherder (neuroloog) die het Amerikaanse onderzoek onder honderden 65-plussers naar de prullenbak verwijst. Zijn stelling is en blijft dat flink bewegen en voldoende ontspannen goed is voor de hersenen en de mate waarin het brein achteruitgaat (dementie).

Terug naar de sportzaal waar Barberio de scepter zwaait. Ik vertelde over een vervelend incident. Tijdens een burenborrel zakte ik onlangs even in elkaar. Eind van de week, lang gestaan, slecht gegeten; kortom, een logische reactie van een vermoeid lijf. Geen groot drama maar opnieuw een deuk in mijn vertrouwen in mijn lijf.
Volgens Barberio is het andersom: zolang ik mijn grenzen niet duidelijk stel en er sprake blijft van overbelasting, komt het lichaam in verzet.
“Daag de duivel niet uit. Je bent nog altijd te druk. Alle ramen staan open voor alle ziektes. Je agenda moet leeg. Je lichaam kan zich niet instellen op grenzeloosheid. Dan komt die man met de hamer. Wanneer gaat de knop nu een keer echt om?”
Ik reageer verbaasd en ook enigszins moedeloos. De knop is allang om. Mijn agenda lijkt niet meer op die van anderhalf jaar geleden voordat de encefalitis mij uit de wedstrijd nam. Ik wil ook nog normaal leven en werken.

Mijn trainer geeft niet op. Mijn agenda moet leger, anders blijf ik onbetrouwbaar waar mijn lijf geen pijl op kan trekken. “Je bent een krachtig persoon met duidelijke grenzen. Aan dat beeld moet je gaan voldoen, Anders zul je niet volledig herstellen.”
Ik voel de 30 kilo in mijn nek als een zwaard van Damokles. Hoe kom ik hier ooit nog uit? Mijn woord voor 2023 is ‘acceptatie, aanvaarding. De consequenties aanvaarden van mijn ziekte om volledig te herstellen. Dat klinkt naar dialektiek.
En in de opdracht schuilt een levensgroot dilemma. Om het doel te bereiken moet ik middelen inzetten die mijn leven op z/n kop zetten. Ik hou van werken, ik hou van druk zijn, van mensen verbinden en van opdrachten uitvoeren.
Kortom, ik hou van mijn oude leven. Barberio blijft onverzettelijk. “Terug naar de oude Pieter is geen goed plan. Wees blij dat je nog kunt sporten en lezen en schrijven en nadenken. Dat had ook anders gekund. De enige concessie die je moet doen is onverbiddelijk accepteren dat je belastbaarheid minder is geworden.
“Dat is juist positief. Je bent 70 jaar en hebt nog een lang leven voor je. Maar dan moet je wel de nieuwe Pieter omarmen en accepteren.”

Pieter Broertjes